http://epa.gov.gr/?page_id=503

 

Το Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης (ΕΠΑ) θεσπίστηκε με τον ν. 4635/2019 (Α΄167) με σκοπό την υιοθέτηση ενός ολοκληρωμένου συστήματος για τον σχεδιασμό, τη διαχείριση, την παρακολούθηση και τον έλεγχο των παρεμβάσεων που χρηματοδοτούνται από τους εθνικούς πόρους του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ).

 

Το ΕΠΑ για την προγραμματική περίοδο 2021-2025, εγκρίθηκε το 2020 και ξεκίνησε την 1η Ιουλίου 2021 με την σταδιακή ενεργοποίηση, έως την 31η Δεκεμβρίου 2021, των επιμέρους Τομεακών και Περιφερειακών Προγραμμάτων Ανάπτυξης που το απαρτίζουν.

 

Στο πλαίσιο της υλοποίησης του ΕΠΑ για την προγραμματική περίοδο 2021-2025, εγκρίθηκε με την υπ’ αριθ. 107333/4-10-2021 (Β΄4637) Απόφαση του Υφυπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων το Τομεακό Πρόγραμμα Ανάπτυξης του Υπουργείου Δικαιοσύνης προγραμματικής περιόδου 2021-2025, το οποίο καταρτίστηκε και αξιολογήθηκε σύμφωνα με τις απαιτήσεις, τους όρους και τη διαδικασία της με αριθ. 95189/2020 Απόφασης του Υφυπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων «Κατάρτιση και Υποβολή Τομεακών και Περιφερειακών Προγραμμάτων (ΤΠΑ/ΠΠΑ) του Εθνικού Προγράμματος Ανάπτυξης προγραμματικής περιόδου 2021 – 2025» (Β΄ 3961) και του Μέρους ΙΗ του ν. 4635/2019 «Επενδύω στην Ελλάδα και άλλες διατάξεις» (Α΄167)

 

Αναπτυξιακοί Στόχοι, Προτεραιότητες και δείκτες εκροών για το ΕΠΑ 2021-2025

 

Το ΕΠΑ καθορίζει τις προτεραιότητες ανά τομέα πολιτικής στο πλαίσιο των εθνικών αναπτυξιακών στόχων, τους ειδικούς στόχους και δράσεις, το συνολικό και ανά πρόγραμμα προϋπολογισμό, καθώς και τα αποτελέσματα που επιδιώκονται με την εφαρμογή του.

 

Στο ΕΠΑ 2021-2025 ορίζονται 5 αναπτυξιακοί στόχοι που αφορούν πέντε πυλώνες:

 

• Έξυπνη Ανάπτυξη
• Πράσινη Ανάπτυξη
• Κοινωνική Ανάπτυξη
• Ανάπτυξη Υποδομών
• Εξωστρέφεια

 

Ανά τομέα πολιτικής, στο πλαίσιο των αναπτυξιακών στόχων του ΕΠΑ γίνεται περαιτέρω εξειδίκευση σε προτεραιότητες. Στο ΕΠΑ διακρίνονται συνολικά 60 προτεραιότητες. Για την Υποστήριξη των Προγραμμάτων, έχουν δημιουργηθεί επιπλέον 2 προτεραιότητες (Διοικητική Υποστήριξη, Τεχνική Βοήθεια).

Σημαντικό στοιχείο των νέων διαδικασιών προγραμματισμού ΕΠΑ είναι η υιοθέτηση συστήματος δεικτών, προκειμένου να ενισχυθεί η αποτελεσματικότητα της διαδικασίας παρακολούθησης, αξιολόγησης και αναθεώρησης του ΕΠΑ και των επιμέρους ΤΠΑ και ΠΠΑ. Οι δείκτες περιλαμβάνουν επιδιωκόμενα αποτελέσματα τα οποία πρέπει να έχουν επιτευχθεί στο τέλος της προγραμματικής περιόδου του ΕΠΑ.

 

Το ΕΠΑ απαρτίζεται από τα Τομεακά Προγράμματα Ανάπτυξης (ΤΠΑ) και Περιφερειακά Προγράμματα Ανάπτυξης (ΠΠΑ), τα οποία καταρτίζονται, αντίστοιχα, από τα αρμόδια Υπουργεία και τις Περιφέρειες και περιλαμβάνουν τους στόχους του μεσοπρόθεσμου αναπτυξιακού προγραμματισμού στον τομέα ευθύνης του αντίστοιχου φορέα, με βάση τον προγραμματισμό του ΕΠΑ και την κατανομή των πόρων του ΕΠΑ που του αναλογούν.

 

Πόροι και επιλέξιμες κατηγορίες ΕΠΑ 2021-2025

 

Το ΕΠΑ υλοποιείται με τους εθνικούς πόρους του Προγράμματος Δημόσιων Επενδύσεων. Ειδικότερα, προβλέπεται ότι για τον καθορισμό των πόρων του ΕΠΑ λαμβάνονται υπόψη μεταξύ άλλων:

• οι προοπτικές της οικονομίας για το χρονικό διάστημα προγραμματισμού,
• η συμπληρωματικότητα με συγχρηματοδοτούμενες παρεμβάσεις με στόχο την ενίσχυση του αναπτυξιακού αποτελέσματος, καθώς και
• η γενικότερη δημοσιονομική στρατηγική της χώρας, όπως αποτυπώνεται στο ισχύον Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής (ΜΠΔΣ).

Για τη διευκόλυνση της προσαρμογής στις νέες διαδικασίες προγραμματισμού όλων των εμπλεκομένων φορέων και αποκλειστικά για την πρώτη προγραμματική περίοδο 2021-2025 του ΕΠΑ, λαμβάνεται μέριμνα ως προς τις δεσμεύσεις που έχουν αναληφθεί από τα Υπουργεία και τις Περιφέρειες με το προϊσχύον θεσμικό πλαίσιο χρηματοδότησης έργων από εθνικούς πόρους.

Στις επιλέξιμες κατηγορίες έργων για χρηματοδότηση στο πλαίσιο του ΕΠΑ, πέραν των δράσεων που μπορούν να χρηματοδοτηθούν από το ΠΔΕ, σύμφωνα με το θεσμικό πλαίσιο που ισχύει, περιλαμβάνονται ενδεικτικά δράσεις:

• ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας επιχειρήσεων, ελεύθερων επαγγελματιών και επιστημόνων
• μεταρρύθμισης του δημόσιου τομέα
• ενίσχυσης της απασχόλησης
• ανάπτυξης του ανθρώπινου δυναμικού
• διαχείρισης των μεταναστευτικών ροών
• ενίσχυσης της παραγωγικότητας και ανταγωνιστικότητας του πρωτογενή τομέα
• χρηματοδότησης πράξεων με χρηματοδοτικά μέσα
• δράσεις υποστήριξης συγχρηματοδοτούμενων έργων, για την έναρξη και υλοποίησή τους, καθώς και μετά την απένταξή τους ή μετά τη λήξη της περιόδου επιλεξιμότητας για συγχρηματοδότηση
• επιχορηγήσεις ιδιωτικών και δημόσιων φορέων για την παροχή Υπηρεσιών Γενικού Οικονομικού Συμφέροντος (ΥΓΟΣ) και δαπάνες διαχείρισης και διοίκησης ανώνυμων εταιρειών του Δημοσίου για την υλοποίηση έργων και προγραμμάτων υπό προϋποθέσεις

Το ΕΠΑ δεν χρηματοδοτεί πάγιες λειτουργικές ανάγκες του Δημόσιου Τομέα, δύνανται ωστόσο να χρηματοδοτηθούν επαναλαμβανόμενες επενδυτικές δράσεις. Οι κατηγορίες των επιλέξιμων έργων μπορεί να συμπληρώνονται με απόφαση του Υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων, ύστερα από εισήγηση του Γενικού Γραμματέα Δημόσιων Επενδύσεων & ΕΣΠΑ.

 

Προϋπολογισμός ΕΠΑ 2021-2025

 

Ο συνολικός προϋπολογισμός του ΕΠΑ για την πρώτη προγραμματική περίοδο ορίσθηκε σε €10.000.000.000, ενώ μπορεί να αυξάνεται κατά τη διάρκεια της προγραμματικής περιόδου με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Ανάπτυξης & Επενδύσεων. Προβλέπεται επίσης η δυνατότητα σύστασης αποθεματικών για την αντιμετώπιση, μεταξύ άλλων, άμεσων συνεπειών κρίσεων, έκτακτων αναγκών και φυσικών καταστροφών.